Historia szkoły podstawowej - Zespołu Szkół im. Jana Pawła II w Babicy    
    

Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Babicy
    

    Istnienie szkoły, Babica zawdzięcza proboszczowi parafii w Czudcu - do której należała przez całe wieki - księdzu Janowi Tytusowi Hibl, który to przekonał radę ówczesnej gminy w Babicy do budowy szkoły. Decyzja proboszcza wcale nie była łatwa do przyjęcia i w realizacji. Większość mieszkańców tamtego okresu to... analfabeci. Tylko nieliczni poza wójtem i późniejszym nauczycielem, umieli czytać i pisać. Tylko wybitne wyjątki z chłopskiej biedoty miały możliwość kształcenia się, w gimnazjum Ojców Pijarów Rzeszowie, a dalej na Uniwersytetach w Krakowie czy też we Lwowie. Z całą satysfakcją muszę stwierdzić, że wbrew powszechnej opinii, wielu młodzieńców z Babicy w późniejszym okresie zdobyło wykształcenie uniwersyteckie, zdobyło tytuły naukowe i zajęło wysokie stanowiska w państwie. Dzięki badaniom udało się nam niektóre sylwetki opracować i przedstawić w naszym internetowym portalu o Babicy, jako naszych największych rodaków. I ta nasza ludzka pamięć  im się należy. Obdarzmy ich naszym szacunkiem i pokoleniową już pamięcią.

 
    W 1848 roku z inicjatywy Jana Tytusa Hibla, proboszcza z Czudca na terenie gminy w Babicy zbudowano szkołę. Właściciel Babicy, a także i Zarzecza, Józef  Piniński przeznaczył 449 sążni kwadratowych pola Elsnera i drzewo modrzewiowe na budowę placówki szkolnej. Przyrzekł corocznie dostarczać drzewo na opał dla szkoły i dla nauczycieli. Według kroniki szkolnej napisanej przez nauczycielkę Sewerynę Grudzińską, budynek szkolny był zbudowany z drewna jodłowego o wymiarach 18x12 łokci. Przez środek sień, po lewej stronie izba szkolna i pokoik dla nauczyciela, a po prawej spiżarka i stajnia. Budynek w takim stanie przetrwał do 1872 r. W 1849 r. mieszkańcy są obserwatorami przemarszu wojsk rosyjskich z rozkazu Mikołaja I , które przeszły przez Rzeszów, Babicę, i dalej przez Czudec, Jasło i Duklę na Węgry. Tam mieli być użyci do stłumienia powstania przeciwko Austrii. Za kilka lat, a to w 1854 r. wojsko zajęło budynek szkolny przez okres 8 tygodni, od jesieni do przednówka 1955 r.

       
    Pierwszym nauczycielem był Rzepczyński, tzw. nauczyciel nie egzaminowany. Był on czudeckim organistą. Wynagrodzenie dla niego w kwocie 24 zł i 10 korcy zboża rocznie, zobowiązała się płacić gmina. Była to szkółka parafialna, w której nauka trwała 4 lata. Rzepczyński uczył do 1862 roku. Po jego śmierci, gmina zobowiązała się do płacenia nauczycielowi 120 zł rocznie, w gotówce, lub też dwóch ratach półrocznych. A ponadto starać się o sprzęt i pomoce, czystość, palić w piecu, drewno dawane przez dwór zwozić, rąbać i do drewutni składać. Od 1862 do 1866 r. w szkółce uczył Franciszek Nowogrodzki, nauczyciel prowizoryczny, bez uzdolnienia. Życie szkolne uległo poprawie od 1865 r. , gdyż dziekan z Dobrzechowa ks. Feliks Buchwald, objął nad nią swój patronat i osobisty nadzór. Od 1866 r. do 1871 r. w szkole uczył Antoni Petyniak, nauczyciel mianowany przez Szkolną Radę Okręgową w Rzeszowie. Po nim do 1879 r. obowiązki nauczyciela wypełniał Maciej Szpilka. Był on bardzo zdolnym nauczycielem. Założył przy szkole sad.

 
    W 1872 r. zbudowano nowy budynek szkolny. Dotychczasowy znajdował naprzeciwko skrzyżowania dróg do Lubeni, na terenie ogrodu rodziny Leszewskich. Nowy budynek zlokalizowano naprzeciwko, na rogu wspomnianej już drogi w kierunku w Wisłoka, a przed obecnymi torami kolejowymi. Były budynek szkolny już nie istnieje. Został zabudowany przez Ryszarda Borowca oraz jego żonę Danutę i znajdują się na tym terenie punkty sprzedaży, usługowe i restauracja „Galicja”. Koszt budowy nowej szkoły wyniósł 887 zł i 97 kr. Budynek rozdzielała sień. Z jednej strony była izba szkolna z trzema oknami, po jednym w każdej ścianie. Po drugiej stronie była kuchnia, izdebka , pokoik dla nauczyciela. W sieni było też wejście do piwnicy, zajmującej połowę wielkości klasy.

 
    Marcin Dąbek  wypełniał obowiązki nauczyciela do 1885 r., kiedy to nauczycielem został Jan Stolarski. W 1892 r. zainicjował on przebudowę nowego obiektu szkolnego. Jego sutereny zajęła drewutnia, piwnica i kancelaria gminna. Od 1895 r. przez 36 lat, do 1931 r. kierownikiem szkoły był niestrudzony pedagog i bardzo dobry wychowawca wielu pokoleń, Władysław Ostafiński. Gdy przyjechał do Babicy w 1895 r. napisał: „ludzie grzeczni, znali łyżki i noże, umieli się zachować”. Szkoła  prowadziła 4 oddziały.  Rada szkolna wydała plan nauczania, według którego prowadzono lekcje w szkołach ludowych.

 
    Wkrótce życie wewnętrzne szkoły uległo znacznemu uaktywnieniu. Już w 1903 r. szkoła posiadała dwie sale lekcyjne oraz otrzymała drugiego nauczyciela, którym została Maria Węglowska. Po dwóch latach pracy zastąpiła ja Anna Musiałówna. Kierownik szkoły aktywnie wszedł w problemy wsi. Przy szkole dobrze funkcjonował sad. Podczas pierwszej wojny światowej wojska rosyjskie zniszczyły bibliotekę, spaliły mapy, część książek i ławki.  Zimą 1929 r. w lutym i marcu, mrozy dochodzące do 45 stopni, wyrządziły w Babicy olbrzymie straty w drzewostanie. 16 lipca 1934 r. duże straty spowodowała powódź i długotrwałe opady deszczu.  W latach 1929-1931 dotkliwie dawał się we znaki kryzys ekonomiczny, którego przyczyną było przeludnienie, rozdrobnienie gruntów, zaburzenia zbytu  i spółdzielczości. Chłopi znowu zaczęli masowo wyjeżdżać na emigrację. Bieda zaglądała pod wiejską strzechę. Ciepły posiłek najczęściej barszcz z ziemniakami, spożywano raz dziennie. Chleb jedzono najczęściej jesienią, zaś mięso było rzadkością. Opowiastka wiejska mówiła „chłop je kurę gdy jest chory, albo gdy kura jest chora”. Cukier prawie całkowicie był wykreślony z chłopskiego jadłospisu.

 
    W 1931 r. po 35 latach pracy Władysław Ostafiński przeniesiony został na emeryturę. W tym też roku posadę kierownika szkoły w Babicy objęła Seweryna Grudzińska, która pracowała do 1935 roku. Władysława Bartusiówna była kierownikiem szkoły w Babicy w roku szkolnym 1935/36. Jakub Korab został przyjęty na stanowisko kierownika szkoły w 1936 roku. Był należycie przygotowany do zawodu, wprowadził wiele nowości w nauczaniu, był wielkim społecznikiem i patriotą. Prowadził zespoły artystyczne z młodzieżą oraz zawiązał różne organizacje gospodarcze. Pracował wytrwale i skutecznie na tym stanowisku do 1941 roku. Mogiła jego i żony znajduje się na cmentarzu parafialnym w Czudcu.
  

Świadectwo K. Pasternak       
z 1943 roku                  

   
    Kierownictwo szkoły w Babicy w kwietniu 1941 roku objął Jan Bomba. Mimo nacisku władz okupacyjnych starał się prowadzić prace dydaktyczne zgodnie z regulaminem okresu przedwojennego. Odszedł na zasłużoną emeryturę w 1961 roku. Rok szkolny 1961/1962 rozpoczęto w nowej szkole - "Pomniku 1000-lecia Państwa Polskiego". Została ona oddana do użytku 1 maja 1961 r. Wykonawcą było Przedsiębiorstwo Budownictwa Terenowego w Rzeszowie. Kosztem 4.126 tys. zł (z czego 1.500 tys. zł wpłacił fundator PBT) zbudowano 7 izb lekcyjnych, 3 pracownie i 3 izby mieszkalne. Szkoła otrzymała imię Jana Tkaczowa. Obowiązki kierownika szkoły pełniła przez dwa miesiące najstarsza z nauczycieli, Janina Urban. Pod koniec października 1961 roku decyzją Kuratora Oświaty kierownikiem został Stanisław Płodzień. Prowadził on różne kółka zainteresowań, był modelarzem lotniczym. Członkowie kółka modelarskiego z Babicy, które prowadził zdobywali czołowe miejsca na zawodach organizowanych przez Ligę Lotniczą i Aeroklub Rzeszowski. Był też z zamiłowania wielkim pszczelarzem. Podczas II wojny światowej był frontowym żołnierzem II Armii Wojska Polskiego.  Walczył nad Nysą,  Szprewą i pod Budziszynem. Ze względu na stan zdrowia, Stanisław Płodzień w 1975 roku, po 35 latach pracy zawodowej w szkolnictwie przeszedł na emeryturę.

   Stanisław Płodzień i jego żona Władysława

    Nowym dyrektorem szkoły została jego żona Władysława Płodzień, która pełniła swe obowiązki do roku 1977. Jej następcą została Zofia Buż. Pod koniec lat 80 rozpoczęto remont budynku szkolnego. Ze względu na ogrom prac i brak środków finansowych rozłożono go na dłuższy okres. Po prawie 20 latach pracy na stanowisku dyrektora Zofia Buż przeszła na emeryturę. Nowa dyrektor, Bożena Piórek wraz z gronem pedagogicznym i rodzicami, od samego początku zabrała się do pracy nad poprawą warunków w szkole, rozpoczęto modernizację obiektu. Pozyskano licznych sponsorów. Rodzice organizowali zabawy, a zarobione pieniądze przeznaczali na remont szkoły. W latach 1977-2002 przeprowadzono szereg prac remontowych: w sali gimnastycznej, łazienkch, powiększono siłownię, urządzono pracownię komputerowa, wyremontowano wszystkie sale lekcyjne oraz korytarze i szatnię.

 
     W 2001 roku uchwałą Rady Gminy w Czudcu powołano Zespół Szkół w Babicy, w skład którego wchodzi Szkoła Podstawowa i Publiczne Przedszkole.  W dniu 15 października 2003 r. w Zespole Szkół w Babicy odbyła się uroczystość nadania imienia. Nowym patronem szkoły został wybrany Jan Paweł II. W uroczystości szkolnej uczestniczyli wszyscy uczniowie wraz z wychowawcami i nauczycielami. Ponadto wzięli w niej udział przedstawiciele władz gminnych, powiatowych, wojewódzkich, przedstawiciele Kuratorium Oświaty, dyrektorzy szkół z terenu gminy oraz inni zaproszeni goście.
  

    
                          Szolne puchary                            Wycieczka szkolna do Krakowa w 1963 roku
                                                                           

    Aktualnie naukę w szkole podstawowej pobiera 95 uczniów. W przedszkolu jest 39 dzieci. Szkoła posiada 6 sal lekcyjnych, sale gimnastyczną, pracownię komputerową, siłownię i sale do gry w tenisa stołowego. Szkoła zapewnia możliwość korzystania z biblioteki z dostępem do internetu, posiada stołówkę, organizuje zajęcia na pływalni, prowadzi zajęcia wyrównawcze i gimnastykę korekcyjną oraz kółko plastyczne.
  

    
Widok Zespołu Szkół im. Jana Pawła II z                                 Widok wejścia do szkoły              
cmentarza w Babicy. Z prawej strony                                                                                            
wieża kościoła parafialnego pw. Dobrego Pasterza                                                                                            

                                                                                                                                                Źródło:
                                                                                                                                        Zdzisław Domino